Choroba autoimmunologiczna lub autoimmunizacyjna, to pojęcia mogą wydawać się nowe jednak każdy z nas napewno zna choć jedną osobę, która z nimi się boryka. Dużo się mówi o chorobach autoimmunologicznych jednak większość osób tak naprawdę nie wie z czym się to wiąże i o co w tym wszystkim chodzi. Więc odczarujemy dziś trochę tematu.
Choroba autoimmunologiczna charakteryzuje się tym, że układ odpornościowy błędnie atakuje własną tkankę organizmu, powodując stan zapalny, uszkadzając i deformując tkanki w ciele, co prowadzi do bólu i utraty funkcji. Każda choroba wynikająca z tej nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej nazywana jest chorobą autoimmunologiczną.
Obecnie istnieje ponad 80 różnych chorób autoimmunologicznych, które zostały zidentyfikowane przez National Institutes for Health, ale mechanizm autoimmunologiczny jest zaangażowany w ponad 100 chorób.
Oto niektóre z najczęstszych chorób autoimmunologicznych:
- Reumatoidalne zapalenie stawów
- Zapalenie tarczycy Hashimoto
- Choroba Gravesa
- Toczeń
- Łuszczyca
- Stwardnienie rozsiane
- Cukrzyca typu 1
- Celiakia
- Zespół Sjogrena
- Liszaj płaski
- Liszaj twardzinowy
- choroba Addisona
- Łysienie plackowate
- Twardzina
- Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

Dlaczego występuje choroba autoimmunologiczna?
Aktywacja układu odpornościowego w autoimmunizacji następuje wcześniej niż pojawienie się objawów. Mówiąc językiem laika, dzieje się tak, że istnieje zestaw okoliczności, które występują jednocześnie lub kumulacyjnie, a gdy wszystkie są na swoim miejscu, zakłócają równowagę układu odpornościowego. Po wystąpieniu tego zaburzenia układ odpornościowy nie zachowuje się już w zdrowy sposób. Połączone, nagromadzone okoliczności powodują, że układ odpornościowy działa w sposób prozapalny, nadmiernie reagując na rzeczy, które w rzeczywistości nie są szkodliwe ani niebezpieczne, a zamiast przerywanie zdrowego funkcjonowania i ostatecznie powoduje objawy, które jeśli nie zostaną zatrzymane, w końcu staną się chorobą.
Co mają wspólnego te wszystkie rozpowszechnione choroby?
Choroba autoimmunologiczna jest definiowana jako stan, który wynika z nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej na normalną część ciała. W przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów układ odpornościowy atakuje stawy. W celiakii atakowane jest jelito cienkie. W toczniu atakuje tkanki wielu części ciała. W stwardnieniu rozsianym zaatakowane są komórki nerwowe w mózgu i rdzeniu kręgowym. W chorobie Gravesa-Basedowa ma wpływ na tarczycę. W przypadku łuszczycy są to komórki skóry. Złe jest to, że prawie każda część ciała może paść ofiarą zdezorientowanego układu odpornościowego. Wszystkie te choroby rozwijają się, gdy twój układ odpornościowy, który ma chronić twoje ciało przed chorobami, błądzi i decyduje, że twoje zdrowe komórki (w prawie każdej części twojego ciała) są obce i zaczyna atakować same siebie.
Co powoduje autoimmunizację?
Istnieje wiele podstawowych czynników, które przyczyniają się do rozwoju autoimmunizacji.
Aby aktywować mechanizm autoimmunologiczny, potrzeba różnych czynników niektóre z nich to np:
- Genetyczne predyspozycje
- Przepuszczalność jelitowa (inaczej nieszczelne jelito) – tak wiem, nie ma takiej jednostki chorobowej.
- Wyzwalacz środowiskowy, taki jak bakterie, wirusy, stany zapalne wywołane np. przez żywność.
Istnieją pewne genetyczne predyspozycje do chorób autoimmunologicznych, ale z pewnością i prawdopodobnie najważniejsze jest to, że czynniki środowiskowe odgrywają ogromną rolę. Przez czynniki środowiskowe rozumiem między innymi:
- Żywność, którą jemy.
- Ćwiczenie, które wykonujemy.
- Ilość snu, jaką dostajemy.
- Ilość stresu, który znosimy.
- Czy palimy, czy nie.
- Leki, które bierzemy.
- Kosmetyki, jakich używamy
- Miejsce w którym mieszkamy.
Istnieje wiele innych czynników środowiskowych i jestem pewien, że możesz pomyśleć o kilku innych.
Jakie jest konwencjonalne leczenie choroby autoimmunologicznej?
Tradycyjne leczenie choroby autoimmunologicznej różni się nieco w zależności od choroby, ale generalnie koncentruje się na stosowaniu leków w celu stłumienia objawów lub próby stłumienia nadaktywnej odpowiedzi immunologicznej. Używa się leków przeciwbólowych, sterydów i immunosupresantów. Wreszcie, można zalecić operację usunięcia tkanki, która została tak poważnie uszkodzona przez stan zapalny lub skutki uboczne leków przyjmowanych w celu opanowania objawów.
Jeśli masz chorobę autoimmunologiczną, która atakuje konkretną tkankę, taką jak stawy, jelita lub tarczyca, twoje konwencjonalne leczenie będzie prawdopodobnie skoncentrowane na obszarze twoich objawów. Jednak prawdziwy problem leży w układzie odpornościowym. Jeśli masz autoimmunologiczną chorobę tarczycy, nie jest to przede wszystkim problem z tarczycą, to problem z układem odpornościowym i dopóki równowaga układu odpornościowego nie zostanie rozwiązana i przywrócona, będzie trwała, bez względu na to, ile leków na tarczycę zażyjesz – oczywiście, jeśli tarczyca jest mocno zniszczona i nie produkuje hormonów, to leki mogą pomóc w utrzymaniu funkcji organizmu.
Zajęcie się podstawowym zaburzeniem układu odpornościowego w autoimmunizacji rzadko jest tak proste, jak zidentyfikowanie pojedynczego wyzwalacza. W niektórych przypadkach identyfikacja wyzwalacza środowiskowego i jego usunięcie może mieć ogromne znaczenie, a także często konieczne będzie zajęcie się wieloma zmiennymi w celu przywrócenia bardziej normalnego funkcjonowania systemu.
Można wiele zrobić, aby odzyskać kontrolę nad swoim zdrowiem i poprawić sytuację. Wszystkie poniższe informacje mają wpływ na funkcjonowanie i równowagę układu odpornościowego i są to obszary, które możemy zbadać lub dostosować, aby wpłynąć na sposób działania układu odpornościowego.
- Stres
- Sen
- Reakcje układu odpornościowego na białka pokarmowe
- Zdrowie jelit i „nieszczelne jelita”
- Czynniki zakaźne, takie jak infekcje wirusowe lub bakteryjne (które mogą być ukryte)
- Żywność prozapalna / przeciwzapalna
- Toksyny, takie jak metale ciężkie (rtęć, ołów, aluminium, arsen) lub mykotoksyny/pleśń
- Czynniki środowiskowe
- Czynniki psychologiczne
Choroba autoimmunologiczna – gdzie zacząć?
- Możemy bardzo łatwo zacząć od przyjrzenia się i dostosowania jedzenia, które jesz, temu jak śpisz i poziomu stresu.
- Wiele osób z aktywną chorobą autoimmunologiczną ma przepuszczalność jelitową, problemy żołądkowo jelitowe i całkiem prawdopodobne zaburzenia równowagi w bakteriach tam znajdujących się, a oba te czynniki muszą zostać skorygowane, aby przywrócić zdrowie układu odpornościowego.
- Być może będziemy musiał poszukać różnych przeciwciał we krwi lub zbadać ukryte infekcje.
- Na początek warto przyjrzeć się wszystkim objawom i wykonać podstawowe badania krwi.